Controle locatie van een neusmaagsonde bij IC patiënten.

De Methodologie

Turgay et al. [1] deed een studie met 44 nieuw geplaatste voedingssondes bij 32 IC-patiënten om de
effectiviteit te evalueren van pH-meting en auscultatie in het voorspellen van een juiste locatie. De
in- en exclusie voorwaarden worden netjes beschreven. Na het inbrengen van een maagsonde werden
achtereenvolgend pH gemeten (door onderzoeker), auscultatie (door een “verpleegkundige, geblindeerd
voor de locatie sonde”) en een X-thorax (beoordeeld door arts) gemaakt. Er wordt niet beschreven of
hierop uitzonderingen waren. De invloed van het gebruik van maagzuurremming werd meegenomen in
de analyses. Er worden geen aparte analyses gemaakt t.a.v. geïntubeerde patiënten.
De pH-meting kwam 100% overeen met het resultaat van de X-thorax (39 van de 44 sondes waren juist
geplaatst), kappa 0.549 (redelijke overeenstemming). Bij auscultatie werd een fout geplaatste sonde
gemist, kappa 0.112 (slechte overeenstemming). Er was geen significant verschil in de pH bij patiënten die
wel of geen maagzuurremming gebruikten.
Kearns et al.²
deed een prospectieve multicenter trial met 134 patiënten die zowel op de afdeling als op
de IC lagen en minimaal 3 dagen enteraal gevoed moesten worden. Onduidelijk is hoeveel patiënten
op de IC lagen. Bij alle patiënten werd een X-thorax (als gouden standaard) gemaakt om de ligging van
de sonde te controleren. Daarmee werden 4 andere verschillende methoden om de ligging te bepalen
vergeleken: pH-meting, inspectie van maagsap, auscultatie, en een elektromagnetische techniek. Elke
methode werd door een andere observator gedaan en ieder was ‘blind’ voor de resultaten van de andere
methoden. Degene die de sonde inbracht diende niet als observator. Van de 134 voedingssondes bleken
er 11 incorrect geplaatst. Volgens de auscultatiemethode werden 6 verkeerd geplaatste sondes gemist, bij
de pH-meting waren dit er 2, bij de andere 2 methoden werden geen verkeerd geplaatste sondes gemist.
Boeykens et al.³
deed een observationele studie met 331 nieuw ingebrachte voedingssondes bij 314
patiënten, waarvan 24% (N=76) IC patiënten en 18% (N=57) comateus waren. Na het inbrengen van
de sonde werd de ligging gecontroleerd middels een pH-meting in combinatie met auscultatie en
vergeleken met een X-thorax. Blindering voor resultaten wordt niet beschreven, alleen dat de sonde
geplaatst door (of onder supervisie van) één en dezelfde gespecialiseerde verpleegkundige. Er wordt een
onderscheid gemaakt tussen patiënten met en zonder maagzuurremmers. Bij 270 (81.6%) sondes kon
een pH-meting gedaan worden met een gemiddelde pH waarde van 3.5 zonder maagzuurremmers en 4.6
met maagzuurremmers. Bij 208 (77%) van alle pH-metingen was de pH ≤5.5 (dit gold voor 85.4% zonder
en 72.9% met maagzuurremmers). Bij 241 van de 270 patiënten met een pH-meting kon een X-thorax
gemaakt worden. Indien de pH ≤5.5 bleek 178 van de 180 sondes (98.4%) goed te liggen, bij een pH ≥6
bleek dit bij 49 van de 61 (79%). Van de fout geplaatsten bij een pH ≥6 lagen er 2 sondes in de longen en
geen bij een pH ≤5.5. Bij alleen auscultatie werden er iets vaker fout geplaatste sondes gemist.