Het meten van pijn met de REPOS bij de non-communicatieve patiënt.

Pudas-Tähkä [1] beschrijft vijf ontwikkelde pijn observatieschalen voor patiënten met een verlaagd bewustzijn of gesedeerde patiënten op de intensive care. Bij patiënten in kritieke toestand is pijn vaak onderschat en de behandeling van pijn inadequaat. Bij patiënten met een verlaagd bewustzijn of sedatie moet pijn gemeten worden met objectieve methoden gebaseerd op gedrags- en fysiologische factoren. Een gouden standaard voor het meten van pijn bij patiënten met een verlaagd bewustzijn of sedatie ontbreekt. De “Behavioural Pain Scale” (BPS), “Critical-Care Pain Observation Tool” (CPOT) en “Nonverbal Adult Pain Assessment Scale” behaalden de hoogste scores bij kwaliteitsbepaling.
Schnakers² beschrijft acht pijn observatieschalen, waarvan vier meest bruikbaar zijn bij dementerende patiënten (deze zijn niet relevant voor onze patiëntengroep en worden daarom buiten beschouwing gelaten) en vier bij gesedeerde en geïntubeerde patiënten. Voor gesedeerde of geïntubeerde patiënten zijn op moment van schrijven de best ontwikkelde pijnschalen de COMFORT, DOLOUSI, de “Nociception Coma Scale” (NCS) en BPS. De BPS is de enige gevalideerde schaal voor volwassenen.
Roulin³ beschrijft een integrative review naar pijnindicatoren bij patiënten met niet aangeboren hersenletsel op de intensive care, gefiltreerd uit vier pijn observatieschalen. Het gaat om de “Faces, Legs, Activity, Cry and Consolability” (FLACC), NCS, CPOT en BPS.
In de best gevalideerde pijn meetinstrumenten zijn gedragsmatige pijnindicatoren zoals gezichtsuitdrukking, lichaamsbeweging, spierspanning gebruikt. De beschrijving van de pijnindicatoren zijn bij elk instrument anders. De intensiteit en aard van gedragsmatige pijnindicatoren variëren op basis van bewustzijn. Bij patiënten met pijn zijn veranderingen in
fysiologische parameters meetbaar, maar dit zijn geen betrouwbare indicatoren voor pijn.
Herk [4] heeft een systematic review uitgevoerd naar het gebruik van pijnmeetinstrumenten bij noncommunicatieve ouderen. Zij onderzochten 13 verschillende soorten pijn observatieschalen op psychometrische eigenschappen. De meeste studies waren te beperkt om te kunnen concluderen dat de gebruikte instrumenten valide en betrouwbaar zijn. Op basis van dit onderzoek hebben de auteurs de Rotterdam Elderly Pain Observation Scale (REPOS) ontwikkeld. De validatie van deze
schaal is niet gepubliceerd in Pubmed, maar te vinden via Google™.[5]

De Resultaten

Het meten van pijn bij de patiënten met een verlaagd bewustzijn door niet aangeboren hersenletsel is van groot belang en wordt onderschat in de klinische setting. Tot voor kort was nog geen onderzoek verricht of het ervaren van pijn bij de non-communicatieve patiënten überhaupt mogelijk is. Schnakers² concludeert dat deze patiënten bij toediening van een pijnprikkel veranderingen laten zien in gedragsmatige pijnindicatoren. Het meten van pijn moet bij deze patiëntencategorie worden uitgevoerd met behulp van objectieve pijnindicatoren op basis van gedrag. Deze pijnindicatoren zijn beschikbaar in enkele (deels) gevalideerde pijnmeetinstrumenten zoals de BPS, POT, Nonverbal Adult Pain Assessment Scale en de NCS. De gebruikte pijnindicatoren en gradaties hiervan verschillen echter per meetinstrument en er is geen gouden standaard.