Infectie: keuze van het aantal lumen van een centraal veneuze lijn.

Upload 1 januari 2015.

Let op!

Deze CAT is verouderd. Het is daarom mogelijk dat de conclusie en aanbeveling niet langer up-to-date zijn.

Help mee met het up-to-date houden van de CAT’s!

Algemene Gegevens

AuteursChristel Hoogerbrug

Autorisators
Nog geen autorisators.

Stap 1: Ask

AuteursChristel Hoogerbrug:

Autorisators: Nog geen autorisators.

Klinisch Scenario

Een patiënt met Totale Parenterale Voeding (TPV) en antibiotica gaat voor het wisselen van een Centraal Veneuze Lijn (CVL). Voor de ingreep moet een lijn meegegeven worden. Je hebt een triple lumen lijn gepakt, maar ziet dat de patiënt een enkel lumen lijn heeft. Je vraagt je af welke overwegingen een rol spelen bij de keuze voor een lijn met een enkel lumen of meerdere lumen. Met een collega bespreek je deze klinische onzekerheid. De collega vraagt waarom je denkt dat er een verschil tussen de type lijnen zou kunnen zijn. “Misschien meer kans op infectie of misschien dat door de antibiotica de voeding minder goed werkt en daardoor de patiënt minder goed gevoed wordt? Ik weet het niet”.

PICO

P: Patiënt met TPV en antibiotica
I: Triple lumen CVL
C: Enkel lumen CVL
O: Kans op infectie, opname van de voeding door antibiotica

De Vraag

Stap 2: Acquire

AuteursChristel Hoogerbrug:

Autorisators: Nog geen autorisators.

Zoekstrategie

Search: Pubmed, Cochrane, CINAHL en CBO. Zoektermen: catheterization, central venous (MeSH), central line, central catheterization, central catheter*, central venous line, central venous catheters, lumen, single, double, triple, multi, multiple, infection (MESH). Er is gezocht naar reviews en gerandomiseerde studies (RCT’s). Resultaten: 1 review [1] en 1 systematic review (SR) met meta-analyse².

Stap 3: Appraise

De Methodologie

Methode van onderzoek
De review van Bouza [1]
is niet volgens de Cochrane methodiek uitgevoerd. In deze review worden 3
onderzoeken beschreven die zich richten op het aantal lumen van de centraal veneuze lijn en het risico
op een lijn sepsis. Deze 3 onderzoeken (Dezfulian³
, Templeton [4]
en Zürcher [5]
) zijn adequaat uitgevoerd.
Dezfulian³
beschrijft een meta-analyse van 6 RCT’s, 3 prospectieve en 6 retrospectieve studies met in totaal
3433 patiënten met een single lumen en 2665 patiënten met een multi-lumen CVL. Templeton4
doet een
prospectieve cohort studie bij 1162 patiënten met 1396 CVL’s. Zürcher [5]
tenslotte beschrijft in een SR 5
RCT’s met in totaal 255 patiënten met single lumen en 275 patiënten met multi-lumen. Vier van de 5 RCT’s
beschreven bij Zürcher[5]
waren ook bij Dezfullian³
geïncludeerd.
De SR van Ramritu²
omvat 23 studies. Deze SR is adequaat uitgevoerd en beschrijft verschillende interventies
om lijn sepsis te minimaliseren. Vier studies (2 RCT’s en 2 observationele studies) beschrijven 255 patiënten
met enkel lumen en 552 patiënten met multi-lumen CVL. Drie van de 4 studies zijn ook bij Dezfullian³
of
Zürcher [5]
geïncludeerd.

De Resultaten

Bouza [1]
geeft geen resultaten, daarom worden de resultaten van de originele artikelen weergegeven.
Dezfulian³
vond voor Catheter-related bloodstream infection (CRBSI) een Odds Ratio van 2.15 (95%
Betrouwbaarheidsinterval (BI): 1.00-4.66) in het nadeel van multi-lumen CVL. Templeton4
vond een CRBSI van
1.9 infecties op 1000 katheterdagen. Na correctie voor o.a. leeftijd, geslacht, TPV en IC verblijf, bleek het aantal lumen significante voorspellers voor CRBSI te zijn. Elk extra lumen had een Hazard Ratio (HR) van 4.4
(95% BI: 2.5-7.7) op het ontstaan van CRBSI. Een permanent afgesloten lumen had een beschermend effect:
HR 0.3 (95% BI: 0.1-0.7). Zürcher laat zien dat er significant minder infecties voorkomen bij een enkel lumen
CVL: OR 2.58 (95% BI: 1.24-5.37) [5]
. Bouza [1] concludeert dat als er een CVL geplaatst wordt, de keuze van het
aantal lumen gebaseerd dient te worden op de klinische indicatie.
Ramritu²
vond voor CRBSI een RR van 0.67 (95% BI: 0.21-2.08) bij de vergelijking enkel vs dubbel lumen (1
studie met 50 patiënten). Bij de vergelijking enkel vs triple lumen CVL (3 studies) werd een RR van 0.97 (95%
BI: 0.45-2.10) gevonden. Deze resultaten zijn niet significant.

Stap 4: Apply

De Conclusie

Ramritu²
concludeert dat er geen significant verschil is tussen een enkel lumen of een multi-lumen CVL in
het risico op een lijn sepsis. Bouza [1]
concludeert dat er een licht verhoogd risico op infectie is bij gebruik van
een triple lumen CVL, maar ondersteunt het gebruik van een dubbel of triple lumen CVL indien dit klinisch
is geïndiceerd. Een indicatie kan zijn het toedienen van totale parenterale voeding met daarnaast eventueel
andere intraveneuze medicatie, zoals antibiotica via de CVL.

Checklist

Nog niet beoordeeld.

De Aanbeveling

• Het is aan te bevelen om een dubbel of triple lumen Centraal Veneuze Lijn in te brengen bij patiënten die
naast Totale Parenterale Voeding ook andere intraveneuze medicatie toegediend moeten krijgen.
• Niveau van bewijs: B

Checklist

Nog niet beoordeeld.

Stap 5: Assess

De Aanbeveling

De indicaties voor de keuze om een enkel lumen of multi-lumen CVL te plaatsen, moeten protocollair worden vastgelegd. Daarnaast adviseert de apotheek van het AMC om geen andere medicatie via hetzelfde lumen als de TPV toe te dienen. Dit betekent dat in het geval van het bovenstaande klinische scenario gekozen moet worden voor een CVL met meerdere lumen. In de praktijk wordt er op basis van de indicatie een keuze gemaakt voor een enkel lumen CVL of één met meerdere lumen.

Checklist

Nog niet beoordeeld.

Bronvermelding

1. Bouza E, Guembe M, Muñoz P. Selection of the vascular catheter: can it minimise the risk of infection? International Journal of Antimicrobial Agents 2010;36S:S22-S25. 2. Ramritu P, Halton K, Cook D, Whitby M, Graves N. Catheter-related bloodstream infections in intensive care untis: a systematic review with meta-analysis. Journal of Advanced Nursing 2008;62(1):3-21. 3. Dezfulian C, Lavelle J, Nallamothu BK, Kaufman SR, Saint S. Rates of infection for single-lumen versus multilumen central venous catheters: a meta-analysis. Crit Care Med 2003;31:2385–2390. 4. Templeton A, Schlegel M, Fleisch F, Rettenmund G, Schobi B, Henz S, Eich G. Multilumen central venous catheters increase risk for catheter-related bloodstream infection: prospective surveillance study. Infection 2008;36:322–327. 5. Zürcher M, Tramer MR, Walder B. Colonization and bloodstream infection with single- versus multi-lumen central venous catheters: a quantitative systematic review. Anesth Analg 2004;99:177–182.