Mondkapje dragen bij griepverschijnselen

Methode van onderzoek:
De artikelen zijn beoordeeld met de formulieren van Cochrane.
De studie van Saunders-Hastings et al.(1) heeft tot doel te beoordelen welke persoonlijke beschermingsmaatregelingen effectief zijn in het verminderen van een pandemische griep, zoals de varkensgriep in 2009. Het betreft een goed uitgevoerde SR met een meta-analyse. Er is een uitgebreide search gedaan. De selectie van de studies, data extractie en methodologische kwaliteitsbeoordeling zijn door 2 onderzoekers onafhankelijk uitgevoerd. Informatie over de primaire studies wordt kort in tabellen beschreven. De studie van Wong et al.² beschrijft de effectiviteit van handhygiëne en de combinatie van handhygiëne en een mondkapje op het voorkomen van griep.
Het betreft een SR van gerandomiseerde studies en er wordt een meta-analyse uitgevoerd.
De SR is van matige kwaliteit. Er is uitgebreid gezocht naar relevante studies, en de selectie en kwaliteitsbeoordeling wordt zorgvuldig gedaan. De data extractie wordt echter niet beschreven en er is geen informatie over de primaire studies. Daardoor is het bijv. onduidelijk wie de deelnemers van de verschillende studies waren. De beoordeling van de statistische heterogeniteit in het licht van de meta-analyses lijkt adequaat.

De Resultaten

De SR van Saunders-Hastings et al.(1) includeert 8 studies naar de effectiviteit van het dragen van een mondkapje als bescherming tegen griep. In 6 studies gaat het om hulpverleners in de gezondheidszorg en wordt het mondkapje gedragen met het doel zich te beschermen tegen griep. Er zijn grote verschillen tussen de studies in design: 1 Randomized Controlled Trial (RCT), 1 cohortstudie met een controlegroep, 1 cohortstudie zonder controlegroep, 3 case-control studies en 2 cross-sectionele studies. Ook varieert de omvang van de studies; het aantal deelnemers loopt van 28 tot 836. De studies laten tegenstrijdige resultaten zien. De resultaten van de geïncludeerde RCT laat een significant effect zien van het dragen van een mondkapje binnen een gezin met een geïnfecteerd gezinslid: Odds Ratio (OR) 0.28, 95% betrouwbaarheidsinterval (BI)
0.08 tot 0.97. Hetzelfde resultaat werd gevonden wanneer een mondkapje werd gecombineerd met handhygiëne: OR 0.26, 95% BI 0.07 tot 0.93. Ook de vergelijkende cohortstudie en een grote case-control studie rapporteren significant effecten: p=0.047 en p=0.02. De overige studies rapporteren geen significant effect van het dragen van een mondkapje om griep te voorkomen. De auteurs van de SR rapporteren de resultaten van 2 meta-analyses, met tegenstrijdige resultaten. De
auteurs concluderen voorzichtig dat (naast het wel bewezen effect van handhygiëne) het mondkapje mogelijk effectief is om de verspreiding van het griepvirus tegen te gaan bij een pandemie.
De SR van Wong et al.² includeert 8 studies die een vergelijking maken tussen de interventiegroep
(handhygiëne in combinatie met het dragen van een mondkapje) en de controlegroep (handhygiëne) op het optreden van griepachtige klachten. De studies samen hebben in de interventie groep 5.025 en in de controlegroep 4.122 deelnemers. Het gepoolde resultaat laat zien dat de combinatie van handhygiëne en het dragen van een mondkapje effectiever is dan alleen handhygiëne: Relatief Risico (RR) 0.78, 95% BI 0.68 tot 0.90.