Slaap-waak ritme van de pasgeborene.

Upload 1 september 2016.

Let op!

Deze CAT is verouderd. Het is daarom mogelijk dat de conclusie en aanbeveling niet langer up-to-date zijn.

Help mee met het up-to-date houden van de CAT’s!

Algemene Gegevens

AuteursSarah Linde Zevenbergen

Autorisators
Nog geen autorisators.

Stap 1: Ask

AuteursSarah Linde Zevenbergen:

Autorisators: Nog geen autorisators.

Klinisch Scenario

De baarmoeder is voor de ontwikkelingsbehoefte van een pasgeborene de beste omgeving. Het geeft rust, warmte, voeding en zuurstof. Na de geboorte verandert dit sterk en wordt de pasgeborene blootgesteld aan veel geluiden, activiteiten en licht. Met name voor de preterme pasgeborenen, bij wie het centrale zenuwstelsel nog onrijp is, veroorzaakt deze hoeveelheid prikkels een ongewenste verstoring van het slaap-waakritme. Verpleegkundigen van de afdeling Intensive Care Neonatologie (NICU), AMC stelden zich de vraag: op welke wijze kan verstoring van het slaap-waakritme voorkomen worden tijdens het verblijf van de pasgeborene op een NICU?

PICO

P: Pasgeborenen op een NICU
I: Interventies om het slaap-waak ritme te bevorderen
C: Huidige zorg
O: Slaap-waak stadia

De Vraag

Stap 2: Acquire

AuteursSarah Linde Zevenbergen:

Autorisators: Nog geen autorisators.

Zoekstrategie

Search: PubMed, Cochrane en CINAHL. Limiet: artikelen niet ouder dan tien jaar. De referenties van de gevonden artikelen zijn bekeken op andere mogelijk relevante publicaties. Zoektermen: Newborn Individualized Development Care and Assessment Programm (NIDCAP), developmental care, sleep states, wake states, light reduction, noise reduction, natural posture, clustering of care, behavioural states. Resultaten: 1 cohort studie en 1 observationele studie [1,2].

Stap 3: Appraise

De Methodologie

Methode van onderzoek:
De studie van Kuhn et al. [1]
is een goed uitgevoerde cohort studie. In totaal werden 26 preterme
pasgeborenen 10 uur per dag geobserveerd liggend op hun buik, rug of zij. Basiselementen van
ontwikkelingsgerichte zorg werden gebruikt, zoals couveusedoeken, middelen om de houding te
ondersteunen en algemene maatregelen voor geluidsvermindering. Geluid en licht werden in de
couveuse gemeten. Ook werden buiten de couveuse 2 camera’s opgehangen die werden gebruikt voor
de analyse van lichaamsbewegingen en gezichtsuitdrukkingen. Gedrag werd onafhankelijk beoordeeld
door 2 getrainde observatoren. Er werd 1 minuut voor en 1 minuut na de geluidspieken bekeken wat de
reacties van de pasgeborenen waren. Tevens werd gekeken naar de pasgeborenen in perioden zonder
geluidspieken. De observaties werden verder vergeleken met “at random” gekozen pasgeborenen waarbij
<5 geluidspieken werden geregistreerd (controlegroep).
Peng et al. [2]
bestudeerden het effect van geluid op de slaap-waak stadia en gedrag. De pasgeborenen
werden gedurende 2 uur/dag geobserveerd, gedurende 2 dagen. Alle pasgeborenen werden in rugligging
of buikligging gepositioneerd (gerandomiseerde volgorde) en de gegevens werden elke 2 minuten
geregistreerd. Tijdens de observatie werden licht, geluid en verpleegkundige interventies geregistreerd.
Het is een goed uitgevoerd observationeel onderzoek. Het artikel heeft een duidelijke onderzoeksvraag.
Het feit dat er in dit onderzoek niet is geblindeerd, is inherent aan de interventie. De observaties zijn
gestructureerd en gecontroleerd uitgevoerd en er worden gevalideerde methoden gebruikt.

De Resultaten

In de studie van Kuhn et al. [1]
waren er in totaal 1.442 geluidspieken ≥5 dBA boven het achtergrondgeluid.
Het mediane aantal pieken per pasgeborene was 51 (range 7-220) en de gemiddelde frequentie per uur
was 5.5 (SD±3.8). In totaal werd 4.2% (95% BI 2-6.3%) van de slapende pasgeborenen wakker na een
geluidspiek tussen de 5-10 dBA en 5.5% (95% BI 0.1-11.7%) werd wakker na een geluidspiek tussen 10-15
dBA. De gemiddelde overgang naar huilen of motorische agitatie was 29.7% (95% BI 19.5-39.8%) voor de
geluidspieken tussen 5-10 dBA en 34.1% (95% BI 12,1-49,1%) voor de geluidspieken tussen 10-15 dBA.
Deze observaties verschilden significant met de controlegroep (p=0.008). De onderzoekers concludeerden
dat preterme pasgeborenen herhaaldelijk worden blootgesteld aan hoge geluidsniveaus en dat dit
herhaaldelijk en atypisch geluid invloed heeft op hun slaap.
In het onderzoek van Peng et al. [2]
werden 22 preterme pasgeborenen geïncludeerd. Deze kinderen waren
geboren na een zwangerschapsduur tussen de 30 en 35 weken, hadden een gemiddeld gewicht van 1.714
gram en een gemiddelde leeftijd van 10 dagen. De belangrijkste factoren van invloed op de slaap-waak
toestand waren: positie (p<0.01), interventie (p<0.001) en geluid (p<0.05). Stressgedrag bij preterme pasgeborenen in rugligging en blootgesteld aan interventies was significant hoger dan in buikligging (p<0.001).

Stap 4: Apply

De Conclusie

Preterme pasgeborenen worden herhaaldelijk blootgesteld aan hoge geluidsniveaus. Herhaaldelijk en
atypisch geluid beïnvloeden hun slaap. Ook aanraken, zorgmomenten en houding kunnen de duur van
de slaap beïnvloeden. Preterme pasgeborenen blijven vaker in een slapende toestand wanneer ze op hun
buik liggen.

Checklist

Nog niet beoordeeld.

De Aanbeveling

• Reductie van geluid en dimmen van de lichten rondom het bed en op de unit (indien mogelijk).
• Zorghandelingen zoveel mogelijk in buikligging.
• Niveau van bewijs: C

Checklist

Nog niet beoordeeld.

Stap 5: Assess

De Aanbeveling

De volgende interventies worden opgenomen in het protocol en krijgen aandacht in bijscholing: dempen van geluid, aandacht voor het niveau van praten, en de houding van de pasgeborenen.

Checklist

Nog niet beoordeeld.

Bronvermelding

1. Kuhn P, Zores C, Langlet C, et al. Moderate acoustic changes can disrupt the sleep of very preterm infants in their incubators. Acta Paediatrica 2013;102:949-954. 2. Peng NH, Chen LL, Li TC, et al. The effect of positioning on preterm infants’ sleep-wake states and stress -behaviours during exposure to environmental stressors. Journal of Child Health Care 2014; 18(4):314- 325.