Urineretentie: urinekatheter bij epidurale pijnstilling.

Upload 1 september 2014.

Inhoud

Basisgegevens

Auteurs

  • redactie

Autorisators
Nog geen autorisators.

Stap 1: Ask

Klinisch Scenario

Patiënten die een abdominale operatie ondergaan, krijgen vaak na de operatie pijnmedicatie via een epiduraal katheter. Met de epiduraal katheter wordt ook een urinekatheter ingebracht. Deze wordt geplaatst omdat de zenuwen van de blaas door de pijnmedicatie verdoofd zijn en aandrang tot urineren niet of nauwelijks wordt gevoeld. De urinekatheter wordt weer verwijderd als de epidurale pijnmedicatie gestopt wordt, meestal enkele dagen postoperatief. Een urinekatheter heeft echter ook nadelen; het vergroot het risico op een urineweginfectie en belemmert de mobilisatie van de patiënt. De vraag doet zich voor of de urinekatheter sneller verwijderd kan worden, dus nog voordat de epiduraalkatheter verwijderd wordt.

PICO

  • P: Patiënten met een epiduraal katheter na een abdominale operatie
  • I: Urinekatheter gedurende de epidurale pijnstilling
  • C: Vroegtijdig verwijderen van de urinekatheter / geen urinekatheter
  • O: Spontane mictie, urineretentie

De Vraag

Wat is de kans op urineretentie/spontane mictie bij het vroegtijd verwijderen (of niet plaatsen) van een urinekatheter bij een patiënt met epidurale pijnstilling na een abdominale operatie?

Stap 2: Acquire

Tabel van Terminologie

Niet ingevuld.

Zoekacties

Search: PubMed en Cochrane. Gezocht naar systematic reviews en vergelijkende studies (al dan niet gerandomiseerd). Zoektermen: surgical patient, abdominal surgery, epidural catheter, epidural block, urinary catheter, indwelling urinary catheter, urinary catheterization, removal, urinary tract function, micturition, retention. Resultaten: 1 gerandomiseerde klinische studie (RCT) [1] en 1 cohort studie².

Geïncludeerde Studies

    1. Zaouter C, Wuethrich P, Miccoli M, Carli F. Early removal of urinary catheter leads to greater postvoid residuals in patients with thoracic epidural. Acta Anaesthesiol Scand 2012;8:1020-1025. 2. Stubbs BM, Badcock KJM, Hyams C, Rizal FE, Warren S, Francis D. A prospective study of early removal of the urethral catheter after colorectal surgery in patients having epidural analgesia as parts of the Enhanced Recovery After Surgery programme. The association of Coloproctology of Great Britain and Ireland 2013;15:733-736.

    Stap 3: Appraise

    De Methodologie

    In het artikel van Zaouter [1] worden patiënten na randomisatie ingedeeld in een interventiegroep (N=101) en een controlegroep (N=104). Alle patiënten hadden een thoracale of abdominale operatie ondergaan. In de interventiegroep wordt de urinekatheter verwijderd op de ochtend na de operatie en in de controlegroep wordt de urinekatheter verwijderd op het moment dat de epidurale pijnstilling wordt gestopt. Het onderzoek is goed uitgevoerd, met de kanttekening dat er niet is geblindeerd, d.w.z. zowel de onderzoeker als de patiënt weten in welke groep de patiënt zit. Alle patiënten in deze studie gingen weer spontaan urineren na verwijdering van de urinekatheter. Wel duurde het in de interventiegroep langer voordat de spontane mictie op gang kwam (345 versus 207 minuten, p<0.0001) en was de hoeveelheid van de eerste mictie groter (219 versus 114 ml, p<0.0001). De auteurs concluderen dat een snelle verwijdering van de urinekatheter niet leidt tot her-katheterisatie en per patiënt de voor- en nadelen zullen moeten worden afgewogen.

    Stap 5: Assess

    Toepassing in de Praktijk

    Op de afdeling Gynaecologie van het AMC, wordt de urinekatheter postoperatief verwijderd bij het stoppen van de epidurale pijnstilling. Dit beleid blijft ongewijzigd, tenzij er voor een individuele patiënt grote voordelen zijn bij een eerdere verwijdering van de urinekatheter.