Infectie en comfort: mondverzorging bij neonaten.

Upload 1 februari 2013.

Inhoud

Basisgegevens

Auteurs

  • redactie

Autorisators
Nog geen autorisators.

Stap 1: Ask

Klinisch Scenario

Een goede mondverzorging bij pasgeborenen is belangrijk om problemen zoals infecties of laesies in de mond- en keelholte te voorkomen. Echter op dit moment wordt de verzorging van de mond- en keelholte op de Intensive Care Neonatologie niet eenduidig aangepakt. De ene verpleegkundige gebruikt glycerol en de andere verpleegkundige gebruikt fysiologisch zout of gedestilleerd water. De vraag is welk middel het meest effectief is.

PICO

  • P: Pasgeborenen opgenomen in het ziekenhuis
  • I: Alternatief product voor mondverzorging
  • C: Glycerol 85%
  • O: Incidentie infecties, laesies in de mond- en keelholte

De Vraag

Stap 2: Acquire

Tabel van Terminologie

Niet ingevuld.

Zoekacties

Search: PubMed, Cochrane, CINAHL en INVERT. Zoektermen: premature, newborn, infant, oral hygiene, mouth care, glycerine, chlorhexidine, dentaswabs, sodium chloride, breast milk, hydration mouth, infections, positive stimulation. Resultaten: 2 Systematic Reviews (SR) en 1 implementatie studie [1,2,3]

Geïncludeerde Studies

    1. Johnstone L, Spence D, Koziol-McClain J. Oral Hygiene Care in the Pediatric Intensive Care Unit: practice recommendations. Pediatric Nursing 2010;10:85-97. 2. Norris SC, Barnes AK, Roberts TD. When ventilator associated pneumonias haunt your NICU - One unit’s Story. Neonatal Network 2009;28:59-66. 3. Rodriquez NA, Meier PP, Groer MW, et al. Oropharyngeal administration of colostrum to ELBW infants: theoretical perspectives. J Perinatology 2009;29:1-7.
    string(4) "hold"

    Stap 3: Appraise

    De Methodologie

    Johnstone et al. [1]
    zochten naar de relatie tussen mondverzorging en bacteriële kolonisatie en incidentie van
    nosocomiale infecties (ziekenhuisinfecties). Er werd een systematische literatuur search uitgevoerd en deze
    is goed beschreven. Er zijn studies geïncludeerd variërend van meta-analyses tot individuele studies uit de
    volwassen zorg en case reports en expert opinies vanuit de pediatrische zorg. Op basis van de gevonden
    literatuur (best beschikbare evidence) formuleren zij aanbevelingen voor orale mond zorg voor kinderen
    (zonder of met tanden <6 jaar en >6 jaar). De aanbevelingen bevatten 3 fasen:
    1. Orale inspectie: het regelmatig inspecteren van de mond en slijmvliezen.
    2. Mechanische interventies: het actief verwijderen van tandplak en vuil uit de mond door het gebruik van
    een tandenborstel of dentaswab.
    3. Farmacologische interventies: gebruik van fluoride in tandpasta, of van chloorhexidine oplossing bij
    kinderen >6 jaar, water of NaCl <6 jaar en witte vaseline voor lipverzorging.
    Norris²
    en zijn collega’s vergeleken preventieve maatregelen rondom beademing gerelateerde pneumonieën
    (VAP) bij pasgeborenen met een laag geboortegewicht (LBW) of extreem laag geboorte gewicht (ELBW).
    Omdat relevantie publicaties ontbraken, keken zij alleen naar de praktijkervaringen op een Amerikaanse
    neonatale intensive care en stelden een bundel samen met maatregelen om een VAP te voorkomen. De VAP
    bundel werd gefaseerd geïmplementeerd en is vervolgens geëvalueerd door de trend in het aantal VAPs
    te meten. Het betreft geen wetenschappelijke evaluatie. Een van de maatregelen binnen deze VAP bundel
    geeft aan dat er gestandaardiseerde mondzorg moet worden uitgevoerd. Helaas wordt dit verder niet
    gespecificeerd in het artikel.

    De Resultaten

    Rodriquez et al.³
    deden een literatuur studie naar de immunologische protectie van moedermelk als deze via
    de mond en keel wordt toegediend bij ELBW kinderen. Het artikel geeft geen beschrijving van de uitgevoerde search. De gevonden literatuur ondersteunt het (theoretische) concept van moedermelk als immunotherapie
    voor de ELBW pasgeborenen. Er is generaliseerbaar bewijs vanuit de dier en volwassen onderzoek dat via de
    mond toegediende moedermelk bescherming geeft tegen infecties, en dat het de mucosa van de slokdarm
    kan beschermen wanneer gedurende een lange periode niets per os geldt. Het toepassen van colostrum
    (allereerste melk uit de borst) in de keelholte gebeurt minimaal één keer per dag en in de ideale situatie elke
    2-3 uur. Verdere prospectieve studies naar effect en veiligheid worden aangeraden.

    Stap 4: Apply

    De Conclusie

    Gebaseerd op de uitkomsten van deze 3 artikelen concluderen we dat er geen overtuigend bewijs
    bestaat voor 1 bepaalde wijze van mondverzorging voor pasgeborenen. Er is in ieder geval geen enkele
    ondersteuning gevonden voor het gebruik van glycerol. De toepassing van moedermelk als mondverzorging
    lijkt acceptabel. Mondverzorging bij neonaten mag uitgevoerd worden met een wattenstok of dentaswab
    met moedermelk. Bij afwezigheid van moedermelk is water of NaCl een alternatief. Voor de verzorging van de
    lippen wordt witte vaseline aanbevolen.

    De Aanbeveling

    • Mondverzorging bij neonaten mag uitgevoerd worden met een wattenstok of dentaswab met
    moedermelk. Bij afwezigheid van moedermelk kan water of NaCl een alternatief zijn. Voor de verzorging
    van de lippen wordt witte vaseline aanbevolen.
    • Niveau van bewijs: C-D

    Stap 5: Assess

    De Aanbeveling

    Deze resultaten zijn meegenomen in het herziene protocol mond- en keelverzorging voor pasgeborenen.