Bedrust bij een pacemaker implantatie.

Upload 1 januari 2019.

Inhoud

Basisgegevens

Auteurs

  • redactie

Autorisators
Nog geen autorisators.

Stap 1: Ask

Klinisch Scenario

Binnen het Hartcentrum van het Amsterdam UMC, locatie AMC, vinden circa 150 pacemaker implantaties per jaar plaats. Deze patiënten hebben volgens het huidige AMC-protocol bedrust tot de ochtend na de implantatie. De gedachte achter de bedrust is dat deze voorkomt dat de electroden zich verplaatsen. Voordat de patiënt mag mobiliseren wordt de pacemaker doorgemeten, waarbij wordt gekeken of de pacemaker het eigen ritme ziet, en naar de drempel en de weerstand van de draad. Zo wordt bepaald of de electroden goed op hun plaats zitten en er geen sprake is van zogenaamde lead dislocatie. Gebleken is echter dat in diverse ziekenhuizen binnen Nederland verschillend met bedrust wordt omgegaan, variërend van helemaal geen bedrust tot bedrust tot de volgende ochtend. Gezien deze praktijkvariatie is besloten te kijken wat de wetenschappelijke literatuur hierover zegt.

PICO

  • P: Patiënten na een pacemaker implantatie
  • I: Bedrust
  • C:
  • O: Voorkomen van lead dislocatie

De Vraag

Stap 2: Acquire

Tabel van Terminologie

Niet ingevuld.

Zoekacties

Search: PubMed, Cochrane en CINAHL, tot oktober 2018. Zoektermen: pacemaker, pacemakers, artificial pacemaker, cardiac pacemaker, biventricular pacemaker, bedrest, bed rest, bed rests, immobilization, mobilization, lead dislocation, dislocated leads, dislocated lead, lead displacement. Resultaten: 1 systematic review (SR)(1) en 1 randomized controlled trial (RCT)².

Geïncludeerde Studies

    1. Ceroni A, Busca E, Caristia S, et al. Bedrest after cardiocascular implantable electronic device place- ment: systematic review and meta-analysis. Ann 1st super sanitá 2018;54(1):28-34. 2. Maracapillo G, Costoli A, Addonisio L, et al. Early mobilization after pacemaker implantation. Journal of cardiovascular medicine. 2006;7(3):197-202. 3. Simonelli di N, Mauro di S, Minno di MN, et al. Livelli di autonomia dei patienzi sottoposti a impianto di pacemaker cardiaco: studio pilota sugli effetti della mobilizzazione precoce. Rivista l’infermiere 2012;56(3):e49-e54
    string(4) "hold"

    Stap 3: Appraise

    De Methodologie

    Methode van onderzoek:
    Ceroni et al.()
    publiceerden een SR met meta-analyse waarin zij 2 RCTs hebben geïncludeerd. In
    totaal werden 166 patiënten geïncludeerd, 73 in de interventiegroep (3 uur bedrust na pacemaker
    implantatie) en 93 in de controlegroep (24 of 36 uur bedrust na pacemaker implantatie). Deze SR
    is kwalitatief goed uitgevoerd. Twee reviewers hebben onafhankelijk van elkaar de verschillende
    stappen in de SR uitgevoerd. De auteurs hebben uitgebreid naar studies gezocht in zowel bestaande
    databanken als in de “grey literature”. De vraagstelling is helder en de validiteit van de artikelen is
    adequaat beoordeeld. Er was sprake van voldoende homogeniteit, waardoor een meta-analyse kon
    worden uitgevoerd.
    De gevonden RCT van Miracapillo et al.²
    is opgenomen in de hierboven beschreven SR. Deze
    onderzoekers publiceerden een studie met in totaal 134 patiënten. De interventiegroep bestond uit
    57 patiënten die na plaatsing van de pacemaker 3 uur bedrust kregen en de controlegroep bestond
    uit 77 patiënten die na plaatsing van de pacemaker 24 uur bedrust kregen. De randomisatie wordt
    niet beschreven en opvallend is dat de groepen verschillend in omvang waren. Ondanks dit gegeven,
    waren de groepen aan het begin van het onderzoek wel vergelijkbaar. In beide groepen waren
    patiënten met single en dual chamber pacemakers geïncludeerd. Alle patiënten zijn geanalyseerd
    in de groep waarin ze waren gerandomiseerd. Het onderzoek is niet geblindeerd aangezien dit niet
    mogelijk is bij deze interventie.
    De tweede RCT³
    opgenomen in de SR includeerden 32 patiënten, 16 in de interventiegroep (3
    uur bedrust na pacemaker implantatie) en 16 in de controlegroep (36 uur bedrust na pacemaker
    implantatie). Deze studie lijkt goed uitgevoerd, hoewel niet alles helder wordt beschreven en
    blindering onmogelijk was.

    De Resultaten

    De gepoolde resultaten van de SR van Ceroni et al.(1)
    laten zien dat er geen significant verschil is
    tussen de interventiegroep met 3 uur bedrust en de controlegroep met 24 of 36 uur bedrust m.b.t.
    lead dislocaties: Relatief Risico (RR) 0.68, 95% betrouwbaarheidsinterval (BI) 0.06 tot 7.33, p=0.75.
    Ook is er geen bewijs dat de duur van bedrust leidt tot minder hematoomvorming: RR 1.64, 95%
    BI 0.28 tot 9.56, p=0.58. De beide studies opgenomen in deze SR geven eenduidige resultaten, die
    we hieronder kort samenvatten.
    De studie van Miracapillo et al.²
    laat zien dat er geen statistisch significante verschillen zijn in lead
    dislocaties en hematoomvorming tussen de interventie- en controlegroep. In de interventiegroep
    (3 uur bedrust) werden bij 2 patiënten een dislocatie (2/57, 3.5%) en bij 1 patiënt hematoomvorming (1/57, 1.8%) gezien. In de controlegroep (24 uur bedrust) werden bij 3 patiënten een dislocatie
    (3/77, 3.9%) en bij 1 patiënt (1/77, 1.3%) hematoomvorming gezien.
    De studie van Simonelli et al.³
    laat zien dat er geen statistisch significant verschil is tussen de
    groepen in het totaal aantal complicaties na de ingreep: 37.5% en 31.3%. In beide groepen kwamen
    geen lead dislocaties voor. Hematoomvorming kwam voor bij 2 patiënten in de interventiegroep
    (2/16, 12.5%) en bij 1 patiënt in de controlegroep (1/16, 6.3%): Odds Ratio 2.14, 95% BI 0.17 tot 26.32.

    Stap 4: Apply

    De Conclusie

    Er is weinig onderzoek gedaan naar de noodzaak tot bedrust na een pacemaker implantatie. De resultaten van de gevonden onderzoeken geven aan dat 3 uur bedrust na een pacemaker implantatie
    niet zorgt voor meer lead dislocaties en hematoomvorming dan 24 uur bedrust.

    De Aanbeveling

    • We doen de aanbeveling om na een pacemaker implantatie de patiënt 3 uur bedrust te
    geven.
    • Niveau van bewijs: A2

    Stap 5: Assess

    De Aanbeveling

    De informatie in de gevonden artikelen zijn bruikbaar voor onze praktijk; het gaat in de gevonden studies om single en dual chamber pacemakers, die ook in het AMC worden gebruikt. Uit het gevonden wetenschappelijk bewijs blijkt dat het verkorten van de bedrust tot 3 uur de patiëntveiligheid niet in gevaar brengt. We gaan hierover in gesprek op de afdeling.