Koeling van voeten ter voorkoming van nageltoxicatie bij Docetaxel.

Methode van onderzoek:
De studie van Scotté et al. [1] onderzoekt de werkzaamheid en veiligheid van koelsokken om Docetaxelgerelateerde toxiciteit van teennagels en huid van de voet te voorkomen. De patiëntengroep is duidelijk
beschreven, elke patiënt vormt zijn eigen controle. De blootstelling is ook duidelijk gedefinieerd en valide
beoordeeld. Er is gebruik gemaakt van een gevalideerd meetinstrument voor nageltoxiciteit (NCI-CTCAE),
patiëntcomfort is gemeten met een vierpunts-meetschaal, niet nader benoemd. Verder dient vermeld
te worden dat er mogelijk sprake is van belangenverstrengeling met het bedrijf dat de koelsokken
produceert (Akromed).
De beschrijvende, cross-sectionele interventiestudie van Can et al.²
heeft 2 doelen: (a) het beschrijven
van voorspellers van taxane-gerelateerde nageltoxiciteit en (b) het evalueren van het effect van
koelsokken ter preventie van nageltoxiciteit. De doelstelling van het onderzoek is helder geformuleerd.
De inclusiecriteria en onderzoeksmethode zijn zorgvuldig beschreven. De 2 patiëntengroepen
zijn vergelijkbaar. Er vindt toewijzing plaats (niet duidelijk hoe precies), waarbij patiënten in de
interventiegroep alsnog kunnen weigeren. Er wordt geen melding gemaakt van blindering. Er is
gebruik gemaakt van 2 gevalideerde meetinstrumenten (nageltoxiciteit: NCI-CTCAE, kwaliteit van leven
vragenlijst).

De Resultaten

In de studie van Scotté et al. [1]
hebben tussen april 2005 en januari 2007 48 patiënten deelgenomen die
elke 3 weken een dosis van 70-100 mg/m² Docetaxel krijgen. Elke patiënt droeg gedurende 90 minuten
een koelsok aan de rechtervoet, de eigen ongekoelde linkervoet diende als controle. De sokken werden
gekoeld tot een temperatuur van -25 tot -30°C en toegepast gedurende 90 minuten (15 minuten voor de behandeling, 60 minuten tijdens en 15 minuten na de behandeling). Bij geen enkele voet met koelsok was
sprake van nageltoxiciteit (0%), daarentegen trad bij 21% van de ‘controle-voeten’ wel nageltoxiciteit op.
Dit betekent dat er 5 patiënten behandeld moeten worden met koelsokken om bij 1 patiënt nageltoxiciteit
te voorkomen. Beschadiging van de huid trad op bij 2% van de gekoelde voeten en 6% van de controlevoeten (niet statistisch significant). Eén patiënt (2%) ervaarde discomfort vanwege koude-intolerantie.
Uit de data is echter af te lezen dat bij 21% van de patiënten niet bekend is of zij discomfort hebben
ervaren. De onderzoekers concluderen dat koudetherapie met koelsokken de incidentie van Docetaxelgeïnduceerde teennagel toxiciteit significant verlaagt.
In de studie van Can et al.²
kregen tussen 2005 en 2010 32 patiënten koelsokken. De controlegroep
bestond uit 76 patiënten. De sokken werden gekoeld tot een temperatuur van -18 tot -20°C en toegepast
gedurende 90 minuten (15 minuten vóór de behandeling, 60 minuten tijdens en 15 minuten na de
behandeling). Bij 53.1% van de interventiegroep en 50% van de controlegroep was geen sprake van
nageltoxiciteit (graad 0). Bij 46.9% van de interventiegroep en 50% van de controlegroep was sprake van
nageltoxiciteit (graad 1-3). De onderzoekers concluderen dat de incidentie van nageltoxiciteit in beide
groepen niet statistisch significant verschilt. De multivariate analyse laat zien dat Body Mass Index,
diagnose borst- of eierstokkanker en het aantal kuren met Docetaxel voorspellende factoren waren voor
nageltoxiciteit.